Κυριακή 26 Απριλίου 2009

Ο νεανικός ιδεαλισμός

Τα περισσότερα παιδιά που γνωρίζω, πλούσια ή φτωχά, επιθυμούν βαθιά να κάνουν κάτι σημαντικό στη ζωή τους. Μου μιλάνε για την επιθυμία τους να προστατεύσουν τα τροπικά δάση, να σώσουν τις θαλάσσιες χελώνες ή να βοηθήσουν παιδιά που ζουν στο δρόμο.

Τί συμβαίνει όμως με την πάροδο του χρόνου σ' αυτό τον ιδεαλισμό? Δυστυχώς, ακόμα και οι πιο ανεξάρτητοι νέοι υποκύπτουν συνήθως στα αδιάκοπα μηνύματα που παίρνουν από τον περίγυρό τους ότι η πρώτη προτεραιότητά τους θα πρέπει να είναι να κερδίσουν ένα υψηλό εισόδημα. Παρόλο που ποτέ δε θα γίνω πλούσιος σχεδιάζοντας προγράμματα για τα άστεγα παιδιά, είχα την καλή τύχη να συνεργάζομαι με ανθρώπους απ' όλο τον κόσμο, οι οποίοι επέλεξαν να συμβάλουν σε κάτι θετικό παρά να αποκτήσουν πολλά χρήματα. Οι περισσότεροι έχουν πάθος για την δουλειά τους και θεωρούν τυχερό τον εαυτό τους που πληρώνονται για να κάνουν κάτι το οποίο πιστεύουν. Και είναι επίσης από τους πιο ικανούς ανθρώπους στον πλανήτη. Γνωρίζω εθελοντές του Ερυθρού Σταυρού που μπορούν να κατασκευάσουν τα πάντα απ' το τίποτα, μιλούν με άνεση τέσσερις γλώσσες και γράφουν ποιήματα στον ελεύθερο χρόνο τους. Απαλλαγμένοι από την έγνοια της απόκτησης μεγάλου εισοδήματος, ζουν από μέρα σε μέρα και ταξιδεύουν ανάλαφροι. Τα παιδιά τους κοιμούνται σε αιώρες και συναναστρέφονται τα παιδιά των ντόπιων. Αντί να παίζουν με Play Station, εξερευνούν μονοπάτια της ζούγκλας.

Πώς καταλήγουν οι άνθρωποι να εργάζονται σε μακρινές χώρες με οργανώσεις ανθρώπινων δικαιωμάτων ή προστασίας του περιβάλλοντος? Οι περισσότεροι ακτιβιστές λένε την ίδια ιστορία. Σε κάποια κρίσιμη στιγμή της ζωής τους, συνειδητοποίησαν ότι ανοιγόταν ένας άλλος δρόμος μπροστά τους. Εγώ βίωσα μια τέτοια στιγμή το 1984, σ' ένα σταθμό επείγουσας βοήθειας στην έρημο Ογκαντέν της Αιθιοπίας, περιτριγυρισμένος από παιδιά κάτισχνα, αλλά με απίστευτη δύναμη. Ορκίστηκα να μην τα ξεχάσω. Ποτέ όμως δε συνάντησα κάποιον που να βίωσε τέτοιου είδους φώτιση ξαπλωμένος δίπλα σε μια πισίνα ή στα κλιματισμένα γραφεία ενός ουρανοξύστη. Το πρόβλημα είναι ότι σε πολύ λίγους νέους προτείνεται στην πράξη αυτή η εναλλακτική δυνατότητα.

Οι σπουδαστές κολεγίων και πανεπιστημίων συναγωνίζονται να γεμίσουν το βιογραφικό τους με εργασιακές εμπειρίες, δουλεύοντας αμισθί, σαν σκλάβοι, σε τράπεζες και δικηγορικά γραφεία. Μετά το πτυχίο, ο ανελκυστήρας οδηγεί κατευθείαν στον κόσμο των εταιρειών. Τα όνειρα για ηλιοβασιλέματα στην Κένυα γρήγορα αντικαθίστανται με σχέδια για γκολφ τα απογεύματα της Τετάρτης.

Επισκέπτομαι συχνά σχολεία σε διάφορες πόλεις όπου μιλώ για τη δουλειά μου με τα παιδιά του δρόμου. Σε πολλές περιπτώσεις, έχω επιστρέψει σε γυμνάσια όπου πριν από μερικά χρόνια είχα συναντήσει νέα παιδιά με σχέδια για να αλλάξουν τον κόσμο. Τι έγιναν αυτοί οι νέοι? Γονείς, φίλοι και δυνητικοί εργοδότες είχαν παρέμβει και η πλάστιγγα έγειρε προς την επιλογή μιας καλοπληρωμένης θέσης σε πολυεθνική εταιρεία. Ελπίζω, για το δικό τους καλό, οι νέοι αυτοί και οι νέες να μη σκέφτονται και πολύ το τίμημα που χρειάζεται να πληρώνουν για την επιλογή τους. Να μην σκέφτονται τα άστεγα παιδιά της Αφρικής, τους μικρούς αυτούς αγωνιστές της ζωής που θα μπορούσαν να γίνουν φίλοι τους και να τους προσφέρουν τις πιο βαθιές συγκινήσεις. Ή την υπέροχη διεθνή ομάδα με την οποία θα συνεργάζονταν, αν είχαν επιλέξει να δουλέψουν με τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα ή τη Διεθνή Αμνηστία. Ελπίζω τα καινούρια τους τζιπ να τους παρηγορούν, και το αφεντικό τους να τους αφήνει ελεύθερα τα απογεύματα της Τετάρτης για γκολφ, όπως τους είχε υποσχεθεί.




Pete Dalgish, εφημ. Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ,2001

Σάββατο 25 Απριλίου 2009

Στις 12/3/09, μπάτσος εκτός υπηρεσίας με πολιτικά και φέρων το όπλο του, εξανάγκασε σε πιστολίδι ληστή, εντός τού υποκαταστήματος τού «Γερμανού» στον Βύρωνα. Από το πιστολίδι (σύνολο εννέα σφαίρες εκ των οποίων έξι από το όπλο του επίδοξου Κλουζώ) σκοτώθηκε μια πωλήτρια. Η ανακοίνωση της αστυνομίας προσπάθησε ως συνήθως να συγκαλύψει το συμβάν λέγοντας ότι η συμπλοκή διεξήχθη εκτός του καταστήματος. Ωστόσο οι κάμερες του καταστήματος έδειξαν ξεκάθαρα τί συνέβη, κάτι που καθιστά τους συντάκτες της αστυνομικής ανακοίνωσης συνειδητούς ψεύτες.Πριν λίγες ημέρες ένας άλλος Κλουζώ, πάλι εκτός υπηρεσίας, είχε επιχειρήσει να «καταδιώξει» ληστή ΑΤΜ τράπεζας σε νυχτερινή ώρα. Ο ληστής πυροβόλησε και κατόρθωσε (μάλλον εύκολα) να σκοτώσει τον επίδοξο Κλουζώ, σε άλλο ένα δημόσιο -και εξίσου αναίτιο- πιστολίδι. Το τηλεορασόπληκτο και εφημεριδόπληκτο fan club των μπατσοδημοσιογράφων αστέρων, ίσως αποφανθεί -για άλλη μια φορά, όπως άλλωστε είναι προγραμματισμένο να κάνει- ότι, οι δύο Κλουζώ φέρθηκαν σαν «ανεγκέφαλοι», ότι η αστυνομία είναι «ελλειπώς εκπαιδευμένη» και άλλες τέτοιες καραμέλες, που έχουν φτιαχτεί για να απασχολούνται με κάτι οι νήπιοι τώ πνεύματι. Ωστόσο, το συμπέρασμα που βγαίνει αβίαστα από τα δύο περιστατικά είναι το υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης και η συνείδηση του καθήκοντος των νεοελλήνων κλώνων τού Κλουζώ. Και στις δύο περιπτώσεις αντέδρασαν σαν καλοεκπαιδευμένα μαντρόσκυλα και επιχείρησαν να προστατέψουν το… ΤΑΜΕΙΟ (αλλά; τί νομίζατε ότι έχουν εκπαιδευθεί να προστατεύουν; τις ζωές των πολιτών;). Για να φέρουν σε πέρας την αποστολή τους δεν δίστασαν προ ουδενός, ούτε τών ληστών, ούτε φυσικά τών … ασήμαντων πολιτών. Μάλιστα ο ένας τους, σαν πιστό μαντρόσκυλο, έδωσε, όπως προαναφέραμε, και τη ζωή του (για το ΤΑΜΕΙΟ) και δεν υπολόγισε ούτε καν το νεογέννητο –και τώρα πια ορφανό- παιδί του. Και σαν άριστα εκπαιδευμένο πιστό μαντρόσκυλο, είχε το τέλος που συνήθως έχουν τα υποδειγματικότερα μαντρόσκυλα.Μάλιστα, όπως αποδεικνύουν περιστατικά, όπως το προ δεκαετίας περίφημο μακελειό πολιτών στην οδό Νιόβης και ο προ τριμήνου εν ψυχρώ φόνος δεκαπεντάχρονου μαθητή στα Εξάρχεια (τα περιστατικά έχουν ληφθεί ενδεικτικά από μια πληθώρα, όπου όλα τους έχουν προκληθεί από ένστολα μαντρόσκυλα), δεν είναι ανάγκη να υπάρχει καν ΤΑΜΕΙΟ για να δολοφονηθούν «ασήμαντοι» πολίτες: τα μαντρόσκυλα μπορεί να σε δαγκώσουν θανάσιμα απλώς και μόνο αν περάσεις από μπροστά τους.Μήπως, τουλάχιστον, να τα «εμβολιάσουμε»;
Τοσο κοστιζουν για την Ελληνικη Κυβερνηση και Δικαιοσυνη,οι 21 ψυχες των παιδιων,που χαθηκαν στο μοιραιο τροχαιο στα Τεμπη πριν απο 6 χρονια,οταν νταλικα που μετεφερε νοβοπαν ανετραπη,με αποτελεσμα το φορτιο της να πεσει πανω σε διερχομενο λεοφορειο,στο οποιο επεβαιναν μαθητες που ειχαν παει 5ημερη εκδομη στην Αθηνα.
"Το δικαστήριο έκρινε ενόχους τον Αθαν. Σαράντη, πρόεδρο της εταιρείας «Ακρίατας Α.Ε.» για λογαριασμό της οποίας μεταφέροταν με την νταλίκα η ξυλεία, και τη διευθύνουσα σύμβουλο Λουκία Σαράντη. Αμφότεροι κρίθηκαν ένοχοι για ανθρωποκτονία εξ αμελείας κατά συρροή, σωματικές βλάβες κατά συρροή και διατάραξη της ασφάλειας συγκοινωνιών και καταδικάστηκαν σε συνολική ποινή φυλάκισης 4 ετών, 11 μηνών και 15 ημερών έκαστος.
Το δικαστήριο δέχθηκε για τους δύο κατηγορούμενους τα ελαφρυντικά του προτέρου εντίμου βίου, καθως και ότι επιδίωξαν στη συνέχεια να άρουν τις συνέπειες των πράξεών τους.
Από τα συνολικά τρία ελαφρυντικά που ζήτησαν οι συνήγοροί τους, η εισαγγελέας της έδρας πρότεινε να γίνει δεκτό μόνο το ένα (του προτέρου εντίμου βίου). Επίσης, απορρίφθηκε το αίτημα αναστολής της ποινής και την μετέτρεψε προς 10 ευρώ ημερησίως. Ακόμα, επιδίκασε στους γονείς ενός εκ των θυμάτων χρηματική ικανοποίηση. Όρισε, τέλος, η έφεση να έχει ανασταλτικό αποτέλεσμα με τον όρο καταβολής εγγύησης 5.000 ευρώ έκαστος."

Παρασκευή 24 Απριλίου 2009

Καταγγέλουμε την αστυνομική βία και καταστολή.
Τα ξημερώματα της Τετάρτης 22 Απριλίου 2009, στις 5 π.μ., το αυτοδιαχειριζόμενο πάρκο Ναυαρίνου δέχτηκε απρόκλητη και ιδιαίτερα βίαιη επίθεση από τα ΜΑΤ.
Το βράδυ, γύρω στις 11μ.μ., είχε προηγηθεί ρήψη δύο μολώτοφ στη διμοιρία που σταθμεύει στη Χαρ. Τρικούπη. Έξι ώρες αργότερα, τέσσερις διμοιρίες των ΜΑΤ περικύκλωσαν το πάρκο και ξυλοκόπησαν με άγριο τρόπο τον κόσμο που καθόταν εκεί χυδαιολογώντας, απειλώντας και εκφράζοντας απερίγραπτο μίσος και σαδιστική ικανοποίηση.
Δύο από αυτά τα άτομα στάλθηκαν στο νοσοκομείο με σπασμένα χέρια και ανοιγμένα κεφάλια. Τέσσερα άτομα προσήχθησαν αναίτια στη ΓΑΔΑ.
Λίγα μέτρα από το σημείο όπου πέντε μήνες πριν δολοφονήθηκε ο Αλέξης Γρηγορόπουλος βιώσαμε και πάλι να εφαρμόζεται από την πλευρά της ΕΛ.ΑΣ η λογική των μαζικών εκκαθαρίσεων, του πογκρόμ, της κοινωνικής καταστολής και της ‘συλλογικής ευθύνης’. Όλοι γνωρίζουμε ότι η κατασταλτική πολιτική που εφαρμόζεται με τη λογική της συλλογικής ευθύνης, όπου τυχαίοι περαστικοί και θαμώνες της περιοχής ξυλοκοπούνται αδιακρίτως, είναι αυθεντικό χαρακτηριστικό φασιστικών καθεστώτων.
Οι πρακτικές αυτές της ΕΛ.ΑΣ δεν μας εκπλήσουν. Γνωρίζουμε ότι είναι στα πλαίσια ενός γενικότερου σχεδίου που στόχο έχει την καταστολή, την ποινικοποίηση και την στρατικοποίηση της ευρύτερης περιοχής των Εξαρχείων, καθώς και την εξαφάνιση κάθε κοινωνικής αντίδρασης, αμφισβήτησης και συλλογικού αγώνα.
Ύστερα από την δολοφονία του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου



Πολλοί από εμάς έχουμε ξεχάσει το γεγονός που συγκλόνησε όλη την Ελλάδα!. Στις 6/12/08, δολοφονήθηκε εν ψυχρώ ο Αλέξανδρος Γρηγορόπουλος... τις πρώτες μέρες ο ελληνικός λαός αντέδρασε με πορείες, καταλήψεις κ.λπ αλλά στη συνέχεια όλα ξεχάστηκαν και μόνο ένα μηδαμινό μέρος του πληθυσμού της χώρας μας συνεχίζει να θυμάται... πολλοί πιστεύουν οτι ¨ότι έγινε έγινε¨.... όσοι το πιστεύουν αυτό ας συνεχίσουν να ζουν σε μια κοινωνία γεμάτη αδικία! Όσοι θέλουν να αποδείξουν ότι θυμούνται το γεγονός ας δείξουν παρόν στην πορεία που θα γίνει στις 19/6/09 , 16:45, στη βουλή για να διαμαρτυρηθούμε για τις ενέργειες των μπάτσων...Φυσικά: ΧΩΡΙΣ κουκουλοφόρους!


Graffiti..,η "τέχνη του δρόμου"

ΣTHN IΣTOPIA για το πώς, πότε και γιατί ξεκίνησαν όλα αυτά που συνιστούν το Graffiti, υπάρχουν πολλά άρθρα, μελέτες και ερμηνείες από διάφορους επιστημονικούς κλάδους (ψυχολογία, κοινωνιολογία, τέχνη) και από καλλιτέχνες του graffiti (writers), οι οποίοι περιγράφουν τις κατηγορίες του (αγνωμικά Graffiti, ερωτικά, χυδαία και σκατολογικά, διανοούμενα, λαϊκής σοφίας κηρύγματα, πολιτικά θρησκευτικά ή κοινωνικά), τα στυλ (styles) που χρησιμοποιούνται κ.λπ.Τα Graffiti επίσης λόγω του ότι καθ' οδόν εμπλουτίστηκαν και με πολλά ζωγραφικά στοιχεία, παρεμβαίνοντας έτσι περισσότερο σε τοίχους, παρά σε βαγόνια των τρένων, συνδέθηκαν και σαν κίνημα με τις δημιουργίες τοιχογραφιών, τα γνωστά murals.Oι ρίζες Graffiti από τον Nunca, στη Bραζιλία. Δεν είναι λίγοι λοιπόν αυτοί που ανιχνεύουν τις ρίζες του Graffiti στις πρώτες απόπειρες των ανθρώπων να αναπαραστήσουν το περιβάλλον τους: στη ζωγραφική των σπηλαίων, στις αναπαραστάσεις ανθρώπων και ζώων στα σπήλαια του Λάσκο ή της Αλταμίρας. Βαβυλώνιοι και Ασσύριοι δίνουν τη συνέχεια με τα χαραγμένα ανάγλυφα πάνω στις πέτρες και οι Κινέζοι με τα σκαλισμένα καύκαλα από χελώνες. Oπως επίσης τα καλλιγραφικά κείμενα του ισλαμικού κόσμου, πάνω στους τοίχους των θρησκευτικών και κοσμικών κτιρίων, τα ανάγλυφα σε πέτρα ή ξύλο των Αζτέκων στην Κεντρική Αμερική, που καλύπτουν αντίστοιχα τους τοίχους των δημοσίων ή εκκλησιαστικών κτιρίων και μνημείων. Ο όρος Τλακουιλόα στους Αζτέκους που σήμαινε να γράφεις ζωγραφίζοντας ή να ζωγραφίζεις γράφοντας, είναι χαρακτηριστικό αυτής της έκφρασης και μας οδηγεί νοητά στη λειτουργία των σημερινών Graffiti.Στην άλλη ήπειρο, στην Αφρική, η τοιχογραφία αποτέλεσε αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής και στο πιο μικρό χωριό της αχανούς της έκτασης. Η ζωγραφική στους τοίχους συναγωνίζεται αυτή της διακόσμησης του σώματος και της βαφής των ρούχων. Οι τοίχοι είναι εκτεθειμένοι στη φθορά και ξαναζωγραφίζονται κάθε χρόνο για να αναγγελθεί ένα γεγονός ή μια γιορτή.Πηγαίνοντας ξανά πίσω στην Ευρώπη, στην Αναγέννηση με τα σατιρικά Fresco και τις τέμπερες, πρωτοσυναντάμε τον όρο Sgraffito στην αναγεννησιακή ζωγραφική, για την περιγραφή μιας συγκεκριμένης τεχνικής.Eτσι ανάλογα με τις κοινωνικές ανάγκες της κάθε περιοχής και σε κάθε εποχή, αλλά και την τεχνοτροπία και την εξέλιξη της τεχνολογίας, ο άνθρωπος δημιουργούσε τις τοιχογραφίες, περνώντας μηνύματα και δίνοντας ζωή στο περιβάλλον του.Φτάνουμε στις αρχές του 20ού αιώνα στο 1910 και στις περίφημες τοιχογραφίες του Μεξικού. Εδώ τρεις κύριοι εκπρόσωποι, οι Diego Rivera, Jose Clemente Orozco και David Alvaro Siquerios, χρησιμοποίησαν την τέχνη της τοιχογραφίας για να εκφράσουν το επαναστατικό πνεύμα της εποχής τους. Αυτοί είναι που δημιούργησαν με όσους ακολούθησαν μετά, τη Μεξικανική Σχολή Λαϊκών Eργων1. Δημόσια κτίρια επενδύθηκαν με κοινωνικά μηνύματα και με εικόνες για την ποθούμενη αλλαγή στο Μεξικό, ενώ την ίδια εποχή πολλοί καλλιτέχνες ταξίδεψαν βόρεια στις ΗΠΑ. Εκεί ανέλαβαν τοιχογραφίες επί πληρωμή σε πανεπιστήμια, σε σχολές Καλών Τεχνών ακόμα και στο Rockfeller Center της Νέας Υόρκης. Η απήχηση που είχε το μεξικάνικο graffiti ήταν τέτοια, ώστε με μιμητή τον Thomas Benson δημιουργήθηκε η αμερικανική σχολή της επώνυμης και στιλιζαρισμένης τοιχογραφίας. Πολλοί ήταν αυτοί που ακολούθησαν στις δεκαετίες του '50 και '60, δημιουργώντας τοιχογραφίες για να εκφράσουν τον πολιτικό τους ακτιβισμό, ένα μέσο για να εκφραστεί η φωνή της εκάστοτε μειονότητας.Με τον ίδιο τρόπο η φωνή μιας άλλης μειονότητας βρήκε διέξοδο μέσω μιας άλλης τεχνοτροπίας και ιδεολογίας και τη βοήθεια της τεχνολογίας (των σπρέι και των μαρκαδόρων), στη συνοικία του Bronx στη Νέα Υόρκη. Το graffiti άρχιζε σταδιακά και επώδυνα να σχηματίζει μια καινούργια μορφή, ενταγμένη σε μια νέα κουλτούρα. H μουσική Rap, το όχημα συνείδησης και το πολιτικό εργαλείο της μαύρης κοινωνίας, οι Mc's (dj's) οι σύγχρονοι ρήτορες και ο χορός Break dance, αποτέλεσαν τα στοιχεία αυτής της γιορτής, που μαζί με το Graffiti βαπτίστηκε σαν «Hip Hop».Iχνη στους τοίχουςΜέχρι τη δεκαετία του '70 το Graffiti της Ν. Υόρκης ζει τα πρώτα του βήματα μακριά από τον επίσημο κόσμο της τέχνης. Kάνει την εμφάνισή του με τη μορφή των υπογραφών (tags). Εκατοντάδες νέοι υπέγραφαν το ψευδώνυμό τους στους τοίχους της Νέας Υόρκης, εντάσσοντας αυτήν την κίνηση σε έναν τρόπο ζωής, με τους δικούς της κώδικες συμπεριφοράς και επικοινωνίας. Το tag αποτέλεσε την ταυτότητα του κάθε καλλιτέχνη (writer) και μέχρι σήμερα κάθε writer αρχίζει την καριέρα του με την ανεύρεσή του, αναπτύσσοντας στη συνέχεια το στυλ του.Oσο και αν ψάξει κανείς σε συνεντεύξεις των πρώτων writers αλλά και στα πρώτα βιβλία και βίντεο της εποχής, είναι δύσκολο να λεχθεί πότε ακριβώς ξεκίνησε το Graffiti. Τα tags μπορούμε να τα πρωτοσυναντήσουμε και στα τέλη της δεκαετίας του '60 σε έναν από τους πρώτους -όπως έχει ειπωθεί- writers, τον Kilroy (στρατιώτης στην Ευρώπη και αργότερα στη Ν. Υόρκη συνήθιζε να ζωγραφίζει φιγούρες και τη φράση «Kilroy was here» - «ο Kilroy ήταν εδώ»). Ακόμα και στα τρένα στη δεκαετία του '40, ακόμα και πιο πίσω στις αρχές του αιώνα οι Horos συνήθιζαν να γράφουν τα παρατσούκλια τους στα φορτηγά - τρένα των αμερικανικών σιδηροδρόμων.Αυτό όμως που συνέβη στη Νέα Υόρκη ήταν καινούριο και μη αναμενόμενο. Το Graffiti κατέβηκε στον υπόγειο σιδηρόδρομο και από κει εξελίχθηκε σε συμπαγές κίνημα τέχνης.Οι Savage-Skulls, οι Savage Nomads, οι Seven Immortals και οι Black Spades ήταν μερικές μόνο από τις πιο γνωστές συμμορίες στο Bronx, τα μέλη των οποίων είχαν τη συνήθεια να γράφουν το όνομά τους στους τοίχους της γειτονιάς τους, ορίζοντας και με αυτόν τον τρόπο έναν ασφαλή χώρο και μια ευρεία δημοσιότητα. Με τον χρόνο, αυτή η απλή κίνηση αποτέλεσε πρόκληση για όλους. Eτσι πολλά άτομα ξεκίνησαν τους πειραματισμούς, πρώτα πρώτα, με το πόσα «χτυπήματα-υπογραφές» θα μπορούσαν να πετύχουν. Οι Stitch, TAKI 183, FRANK 207, ήταν λίγοι μόνο από τους πρώτους που ξεκίνησαν. Ο πιο διάσημος όμως writer αυτής της περιόδου και ο πρώτος που η φήμη του ξεπέρασε τα όρια της γειτονιάς του, λόγω της συνέντευξης που του πήρε ένας δημοσιογράφος των «New York Times», ήταν ένας Ελληνοαμερικανός, που υπέγραφε με το ψευδώνυμο «TAKI 183». Ο αριθμός συμβόλιζε τον δρόμο που έμενε ο writer. Graffiti σε τρένο, στη Γαλλία. Τα μέσα ενημέρωσης προσπαθούσαν να βγάλουν μιαν άκρη με την καινούργια μανία της νέας γενιάς. Για τους writers όμως η αναζήτηση τους οδήγησε στο μέσο που θα αποτελούσε την έναρξη της εξέλιξης και του «ανοίγματος» του Graffiti στο ευρύ κοινό. Τα βαγόνια του μετρό. Η περιπέτεια, ο κίνδυνος, η συνωμοσία, η νύχτα, ο συναγωνισμός, η φήμη (να φιγουράρουν τα σχέδιά τους την ημέρα), η αντίδραση στις αντίξοες κοινωνικές συνθήκες, ήταν τα στοιχεία που και σήμερα ακόμη δίνουν το βάπτισμα του πυρός στους writers. Μετά τον TΑΚΙ 183, το 1972 ο Super Cool άλλαξε τελείως τη μορφή των υπογραφών, ζωγραφίζοντας το όνομά του με σπρέι. Τα tags ξεκινώντας από το εσωτερικό των βαγονιών του μετρό, προχώρησαν στο εξωτερικό περίβλημά τους και συμπληρώθηκαν με σχέδια, χαρακτήρες κ.λπ.Δομημένο σχέδιοΜε την πάροδο του χρόνου φάνηκε ότι ήταν αναγκαίο o κάθε writer να αποκτήσει το δικό του στυλ, αυτό που θα τον ξεχώριζε από τους άλλους. Eτσι άρχισαν να πειραματίζονται με διάφορες παραλλαγές στο όνομά τους. Ο «Stay High 149» προκάλεσε ξεχωριστό ενδιαφέρον σε γενιές μετέπειτα writers με τη χρησιμοποίηση της φιγούρας του φωτοστέφανου -the Saint stick- περασμένο στην υπογραφή του, καθώς και το σχέδιο με το τσιγάρο να καπνίζει. Ο Zephyr, ο Johny Crash Matos, οι Fab Five Freddy ο Futura 2000, ο Lee Quinores, o Basquiat (Samo) είναι μερικοί από αυτούς που έδωσαν μια νέα ώθηση. Eτσι υπήρξε μια συνεχής εξέλιξη στο στυλ με το οποίο απεικόνιζε ο κάθε writer το όνομά του. Εφευρέθηκε η τρισδιάστατη απεικόνιση του σχεδίου (3d), το wild style, τα αστέρια, οι σημαίες, οι χαρακτήρες καρτούν, όλα μπήκαν στην υπηρεσία ενός πιο δομημένου σχεδίου.Παράλληλα, εμφανίστηκαν και καλλιτέχνες που επέλεξαν έναν πιο επίσημο δρόμο παρουσίασης αλλά και πώλησης των έργων τους, μέσα από εκθεσιακούς χώρους. Μια κίνηση που στιγματίστηκε από πολλούς writers ως καθαρά εμπορική και μη συμβατή με το ότι το «graffiti γίνεται στον δρόμο». Η πρώτη έκθεση έγινε το 1972 στο City College και η συνέχεια δόθηκε στο East Village, στις γκαλερί Fun, Nature Morte, Grace Mansion και Civillian Warfare. Μέσα από αυτές τις διαδικασίες παρηλάσαν γνωστά ονόματα όπως οι Rhonda Zwillinger, Mike Bildo, Water Robinson, Futura, Seen, Blade, Lee, Dondi, Zephyr. Ανάλογη εξέλιξη είχε και η μουσική ραπ και διάφορες μορφές και τάσεις εμφανίστηκαν όπως το gangsta rap, το electro, το p-funk, το J-funk το jam rap, το boom rap.Eξάπλωση και καταπολέμησηΑπό τη Ν. Υόρκη λοιπόν η τέχνη του graffiti πέρασε τον Ατλαντικό, για να αποκτήσει χιλιάδες οπαδούς και writers σε όλες τις χώρες: από Γερμανία, Γαλλία, Αγγλία, Ολλανδία, Ελβετία μέχρι Τόκιο, Σίδνεϊ κ.λπ. Οι τοίχοι με τα Graffiti, όπως το «Wall of Fame» στην 100ή οδό και στο Park Avenue της Ν. Υόρκης, αποτέλεσαν την έμπνευση για τους νέους όλων των χωρών.Σε όλο αυτό το χρονικό διάστημα, το ευρύ κοινό «συνάντησε» το graffiti μπροστά του και αντιδρούσε άλλοτε με δυσπιστία, άλλοτε με ενθουσιασμό και άλλοτε με αφορισμούς. Ο δρόμος, όμως, γράφει κάθε φορά τη δική του ιστορία.Αρκετοί writers διώχτηκαν ποινικά για την επιλογή τους να ζωγραφίζουν σε δημόσιους και ιδιωτικούς χώρους, μερικοί ακολούθησαν την ποινική οδό, με φυλακίσεις και χρηματικές αποζημιώσεις για φθορά ξένης περιουσίας, κυρίως στις περιπτώσεις βαψίματος βαγονιών σε τρένα. Οι εταιρείες των σιδηροδρομικών δικτύων εφάρμοσαν μέχρι και την τελευταία λέξη της τεχνολογίας (κρυφές κάμερες, αισθητήρες, ψεκαστήρες πανικού, ιδιωτικές εταιρείες security κλπ.), για να αντεπεξέλθουν στην αγάπη των writers για βάψιμο των τρένων. Graffiti στην Πολωνία. Σπάνιες είναι οι περιπτώσεις (όπως αυτή στην Πολωνία) όπου οι εταιρείες για να αποφύγουν το κόστος συντήρησης και φύλαξης, επέτρεψαν το βάψιμο εγκαταλελειμμένων βαγονιών σε writers με άδεια, μια τακτική βέβαια που δεν απέδωσε.Aλλες εταιρείες, δημοτικές επιχειρήσεις και μη, εφαρμόζουν ποικίλες τεχνικές για να καταπολεμήσουν τον εχθρό, με φειγ βολάν, αυτοκόλλητα και παραστάσεις του στυλ «stop graffiti», «graffiti=vandalism». Συστήνουν επίσης επιτροπές πολιτών που ξεβάφουν τα Graffiti από τις επιφάνειες (ανεξάρτητα από το ποιόν του έργου), με αντι-Graffiti προϊόντα κ.λπ.Από την αντίπερα όχθη πολλές πολιτείες, ιδιαίτερα στις ΗΠΑ και στον Καναδά, έχουν εφαρμόσει προγράμματα διάδοσης του Graffiti, ως μια μορφή σύγχρονης τέχνης που μπορεί και ομορφαίνει τις γκρίζες πόλεις. Απευθυνόμενοι σε σχολεία, δημιουργώντας ομάδες εθελοντικής βάσης, όπου παραδίδονται μαθήματα Graffiti με σχέδιο και σπρέι, διανέμοντας φυλλάδια σε ιδιώτες για παραχώρηση επιφανειών προς βάψιμο, προσπαθούν να αποτρέψουν και το παράνομο graffiti, νομιμοποιώντας μια συγκεκριμένη του μορφή.Eτσι το Graffiti απέκτησε τους οπαδούς του και τους εχθρούς του, αυτούς που καταλαβαίνουν την ουσία της παρέμβασής του και αυτούς που δεν θέλουν καν να συνδιαλλαγούν μαζί τους. Στα άρθρα που θα ακολουθήσουν, θα δούμε πώς το graffiti κατάφερε να ξεπεράσει τα στενά όρια του τοπικισμού, πώς άρχισε πλέον να αντιμετωπίζεται και να μελετάται σαν ένα ξεχωριστό κίνημα τέχνης με συγκεκριμένες μεθόδους και τεχνικές με μια δική του ιστορία, αλλά πάνω απ' όλα πώς σήμερα αποτελεί μία από τις πιο δυναμικές, αληθινές και πρωτοπόρες μορφές παρέμβασης στο δημόσιο αστικό τοπίο.Σήμερα το graffiti προχωράει και εξελίσσεται μέσα από τις καλλιτεχνικές αναζητήσεις των νέων του δημιουργών, με νέες μορφές και τεχνικές ( stencil, αυτοκόλλητα, πόστερ, κεραμικά- σφραγίδες κ.λπ.). Αυξάνουν ολοένα και περισσότερο οι εικαστικές παρεμβάσεις με εντυπωσιακές σε όγκο και αισθητική τοιχογραφίες, η δημιουργία εικαστικών εκθέσεων μεμονωμένων καλλιτεχνών αλλά και ομάδων, η δημιουργία μη κυβερνητικών οργανώσεων που προσπαθούν έντεχνα να προκαλέσουν το ενδιαφέρον του κοινού για το graffiti κ.λπ. Ταυτόχρονα, οι διαφημιστικές εταιρείες και τα προϊόντα έχουν οικειοποιηθεί το Graffiti, εντάσσοντάς το σε ενέργειες προώθησης προϊόντων, με την ταυτόχρονη εμπλοκή επώνυμων writers.Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι οι νέοι writers συνειδητοποιούν την αξία και τη δύναμη που δίνει η έκφραση - παρέμβαση στον δρόμο, εκεί όπου πάντα θα αποτυπώνονται οι επιθυμίες και οι ιδέες, έξω από οποιαδήποτε φόρμουλα και σύστημα.Το graffiti αναζητεί και σήμερα τη θέση του. Eχει τα δικά του όπλα, έχει τη διάθεση και τους δημιουργούς του, έχει την προϊστορία και τα πιστεύω του. Και έτσι με αυτά τα όπλα συνεχίζει να γκρεμίζει τους «τοίχους» ζωγραφίζοντάς τους.